قرآن مجید، تنها نسخه شفابخش جانهاى دردمند بشر امروز و حلقه اتصال آسمان و زمین و بنده خاکى با حضرت حق است که جاودانهترین سند وحیانى در طول تاریخ وحى و پیامبرى به شمار مىرود و انسان را از گمراهى، تباهى، غفلت، خرافات و جهالت، نجات داده، به سرچشمههاى زلال حیات طیبه، آرامش و حقیقت، رهنمون مىسازد.
یکى از بزرگترین بدبختىهاى انسان معاصر، دورافتادگى از مرز ملکوت و وابستگى به حیات حیوانى و مادى و قطع ارتباط با دستورات نجاتبخش الهى است. اگر با دیده دقت، انسان سرگردان امروز را به نظاره بنشینیم، به یقین درمىیابیم که وى از سویى مورد هجوم بىخردان ناآشنا با مبانى و مفاهیم ملکوتى قرار گرفته که او را مادى صرف مىدانند و از سویى دیگر، مورد تهاجم گروهى است که آرامش و سکون را از وى ربودهاند و او را در بحرانى از سرگشتگى، گمراهى، طغیان و عصیان رها ساختهاند؛ به جاى درمان، بر درد او افزودهاند و به جاى آرامش، جنگ و نزاع درونى و بیرونى را براى او به ارمغان آوردهاند.
اینک معنویت، این گمشده در غبارها و جنجالآفرینىهاى حیات امروزى بشر است که باید با چراغ فروزان ارمغان آخرین رسول الهى که اعجاز شکستناپذیر و هماره جاویدان براى واجدان وجدانهاى بیدار و بیمار است، از این زنگارگرفتگى و کدورتها رهایى یابد و به مرزهاى عزت، تعالى، نیایش و آرامش متصل شود. باشد تا این راه رهایى و پیام جاودانى، بهتر و شفافتر در دسترس جانهاى تشنه و روانهاى منتظر قرار گیرد.
براى انس با قرآن مجید، باید نکاتى را توجه داشت که امید است براى همه علاقهمندان، راهى باشد تا همیشه در محضر قرآن مجید حضور داشته باشند. این نکات عبارتند از:
1. در حال تلاوت قرآن، طهارت و وضو داشته باشد؛ اگر چه سفارش شده است که در همه حال، طاهر بوده، وضو داشته باشید؛ همیشه باوضو بودن، براى قلب، نورانیت مىآورد.
2. ابتدا دهان را مسواک کنید و بعد، آیات قرآن را تلاوت نمایید؛ چون دهان انسان، مجراى بهترین سخنان مىشود، پس باید خوشبو و پاکیزه باشد.
3. با صوت زیبا و دلنشین و به صورت ترتیل، قرآن را تلاوت کنید. خواندن قرآن مجید به صوت زیبا، غیر از خواندن با آواز است؛ اگر چه متأسفانه امروز، خواندن به آواز، ترویج داده مىشود؛ در حالى که ما در دستورات دینى چنین سفارشى نداریم؛ بلکه خواندن به روش ترتیل، سفارش شده است.
4. قرآن را با صوت محزون و اندوهگین تلاوت کنید. امام على علیهالسلام در نهج البلاغه مىفرماید: «و اما اللیل فصافون اقدامهم تالین لاجزاء القرآن و یستثیرون به دواء دائهم».1
5. در حال تلاوت، با ادب و آرامش و رو به قبله باشید.
6. از روى قرآن مجید تلاوت کرده، به آن نگاه کنید؛ حتى اگر آیات را از حفظ هم مىدانید، خواندن از روى قرآن و نگاه در آن، ثواب بیشترى دارد.
7. قبل از شروع به تلاوت قرآن، استعاذه کنید؛ یعنى «اعوذ بالله من الشیطان الرجیم» بگویید؛ «فاذا قرأت القرآن فاستعذ بالله من الشیطان الرجیم».2
8. بعد از استعاذه، «بسم الله الرحمن الرحیم» بگویید.
9. به هنگام تلاوت قرآن، به چیز دیگرى فکر نکنید و متوجه آیات باشید.
10. تدبر در آیات قرآن داشته باشید که در این صورت، از انوار، هدایتها، حقایق و معارف، بهرهمند خواهید شد.3
11. یکى دیگر از آداب قرائت قرآن، تطبیق آیات با حال خویش است و این که در هر آیه از آیاتى که تلاوت مىکنید، مفهوم آن را با خود منطبق کنید و نقصان و کاستى خویش را بدان مرتفع سازید.4
12. هنگام تلاوت به این توجه داشته باشید که کلام حضرت حق است و عظمت آن، چنان است که اگر بر کوهها نازل مىشد، کوهها متلاشى مىشد؛ «لو انزلنا هذا القرآن على جبل لرأیته خاشعاً متصدعاً من خشیة الله».5 توجه به عظمت قرآن مجید، موجب نورانیت دل و حیات باطنى مىشود.6
13. تلاوت قرآن مجید را در سحرگاهان و شامگاهان به طور منظم انجام دهید. اگر وقتى چون اواخر شب و ما بین الطلوعین، بعد از فریضه صبح را براى این کار اختصاص دهید خیلى بهتر است.7
14. روزانه حداقل 50 آیه از آیات قرآن را تلاوت کنید.8
15. تلاوت قرآن را براى خویش به صورت عادت درآورید «کسى که خود را به قرائت آیات و اسماى الهى عادت دهد، کمکم قلب او صورت ذکرى و آیهاى به خود مىگیرد و باطن ذات او، محقق به ذکرالله، اسمالله و آیةالله مىشود».9
16. قرائت بدون فهم هم تأثیرگذار است و باعث دورى از وسوسه شیطان مىشود؛ پس به بهانه عدم فهم آیات، نباید تلاوت قرآن را رها کرد. امام خمینى مىفرماید: «فرزندم! تصور نکن قرائت بدون معرفت، اثرى ندارد که این، وسوسه شیطان است. این کتاب، از طرف محبوب است براى تو و براى همه و نامه محبوب، محبوب است؛ اگر چه عاشق و محب، مفاد آن را نداند و با این انگیزه، حب محبوب که کمال مطلوب است، به سراغت آید و شاید که دست گیرد».10
17. تلاش کنید تا با اخلاص، به تلاوت قرآن بپردازید.
18. براى رسیدن به فهم و معرفت درست از آیات قرآن مجید، علاوه بر موارد فوق، بایستى موانع انس با قرآن را از میان برداشت که عبارتند از خودبینى، دوستى دنیا، گناه و رذایل اخلاقى، وسوسههاى شیطانى، هواهاى نفسانى و...
میان عاشق و معشوق هیچ حائل نیست
تو خود حجاب خودى حافظ از میان برخیز
1. نهج البلاغه، خطبه 193 (خطبه متقین).
2.نحل، آیه 98.
3. امام خمینى، چهل حدیث، ص 499 و 500.
4. امام خمینى، آداب الصلاة، ص 206.
5. حشر، آیه 20.
6. امام خمینى، آداب الصلوة، ص 182.
7. امام خمینى، شرح حدیث عقل و جهل، ص 73.
8. محمد شجاعى، مقالات، ج 3، ص 105.
9. امام خمینى، آداب الصلوة، ص 216.
10. امام خمینى، جلوههاى رحمانى، ص 26.
