«بهار ماهها» ربیعالاول است، چراکه آثار رحمت الهى و ذخایر برکات خداوندى در این ماه پدیدار مىشود و انوار جمال الهى بر زمین و زمینیان مىتابد. ولادت رسول اکرم صلى الله علیه و آله که مثل آن در گیتى اتفاق نیفتاده، در این ماه بوده است. آرى اشرف و سید موجودات و نزدیکترین خلق به خدا در چنین روزهایى به دنیا آمد.
مسلمان مراقب باید در شکر این نعمت عظیم کوشش فراوان کند و رحمت وسیع خداوندى را براى خود فراهم سازد. تمامى ماه ربیع را غنیمت شمرده، با توسلات و مناجات خود را از الطاف حق بهرهمند سازد.
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا) به نقل از مرکز مدیریت حوزه علمیه خواهران در مروری بر اعمال ماه ربیعالاول آمده است؛
شب اول (ماه ربیعالاول)؛
سال سیزدهم بعثت مبدا هجرت حضرت رسول صلی الله علیه و آله بود از مکه معظمه به مدینه منوره و در آن شب در غار ثور مخفی شدند و حضرت امیر علیه السلام جان خود را فدای جان شریف او نمودند و در جای آن حضرت خوابیدند و از شمشیرهای قبایل مشرکین پروا نکردند و فضل خود و مواسات و برادری خود با رسول صلی الله علیه و آله بر تمام عالم ظاهر گردانیدند و آیه کریمه و من الناس من یشری نفسه ابتغاء مرضات الله در شاءنشان نازل گردید.
روز اول؛
علماء گفته‌اند مستحب است که برای تشکر نعمت سلامتی رسول خدا و امیرالمؤمنین علیه السلام روزه بدارند و زیارت آن دو بزرگوار در این روز مناسب است و سید بن طاووس در اقبال برای این روز دعایی نقل فرموده است و در این روز، به قول شیخ طوسی و کفعمی حضرت عسکری علیه‌السلام وفات کرده است و مشهور روز هشتم است و شاید در چنین روزی شروع بیماری آن حضرت بوده است.
روز نهم؛
این روز، روز عید بزرگ و روز عید بقر است و از برای آن شرح مفصلی است که در جای خودش ذکر شده است. و روایتی نقل شده که؛ هر که در این روز چیزی انفاق کند گناهانش آمرزیده شود و گفته‌اند که؛ مستحب است در این روز اطعام برادران مؤمن و خشنود گردانیدن آنها و توسعه دادن در نفقه و پوشیدن لباسهای نو و شکر و عبادت حق تعالی، و این روز، روز، برطرف شدن غمها است و روز بسیار شریفی است و چون روز هشتم ماه وفات امام حسن عسکری علیه السلام بوده ایـن روز، روز اول امامت حضرت صاحب الزمان ارواح العالمین فداه بوده و سبب مزید شرافتش می‌باشد.
روز دوازدهم (ماه ربیعالاول)؛
در این روز به قول شیخ کلینی و مسعودی و مشهور بین عامه ولادت با سعادت حضرت رسول صلی الله علیه و آله است و مستحب است در آن خواندن دو رکعت نماز در رکعت اول بعد از حمد سه مرتبه سوره جحد (قل یا ایها الکافرون) و در رکعت دوم سه مرتبه توحید و همچنین در این روز آن حضرت به مدینه وارد شده‌اند.
روز شانزدهم؛
در کتاب کامل شیخ بهائی است که اهل بیت امام حسین علیه السلام در این روز وارد شام شده‌اند.
شب هفدهم؛
شب ولادت حضرت خاتم‌الانبیاء صلی الله علیه و آله و شب بسیار مبارکی است و سید بن طاووس نقل کرده که معراج آن حضرت در مثل چنین شبی بوده است.
روز هفدهم(ربیعالاول)؛
این روز بنابر مشهور بین علمای امامیه روز ولادت با سعادت حضرت خاتم‌الانبیاء محمد بن عبدالله صلی الله علیه و آله است و معروف آن است که ولادت با سعادت آن حضرت در خانه خودش و در وقت طلوع فجر روز جمعه عام‌الفیل، در ایام سلطنت انوشیروان در مکه معظمه واقع شده است و روایت شده که در صبح ولادت آن جناب هر بتی که بر روی زمین بود به رو افتاده بود و ایوان کسری بلرزید و چهارده کنگره از آن سقوط کرد و آب دریاچه ساوه خشکید و در وادی سماوه آب جاری شد و آتشکده فارس خاموش شد در صورتی که هزار سال بود که خاموش نشده بود و در آن شب نوری از طرف حجاز ظاهر شد و منتشر گردید تا به مشرق عالم رسید و در آن صبح تخت هر پادشاهی از پادشاهان دنیا سرنگون (واژگون) شده بود و در آن روز هیچ سلطانی نتوانست سخن بگوید و تمام آنها گنگ شده بودند و علم کاهنان و سحر ساحران باطل شد و میان هر کاهن و همزاد او که برای او خبر می‌آورد، جدایی افتاد و ابلیس در آن وقت صیحه زد و ناله نمود و شیطانک‌های خود را جمع کرد آنها گفتند: ای آقای ما چه شما را فزع و ناراحتی آورده است؟ گفت: وای بر شما، به یقین حادثه عجیبی در زمین پدید آمده است که از زمان رفع (بالا رفتن) عیسی تاکـنون پدید نیامده بود، بروید و بگردید و ببینید چه حادثه‌ای رخ داده است و برای من خبر آن را بیاورید، آنها رفتند و برگشتند و گفتند: خبری نیافتیم. ابلیس گفت: استعلام این امر کار خود من است، پس فرو رفت در دنیا و جولانی کرد تا به حرم مکه رسید، دید که اطراف حرم را ملائکه احاطه کرده‌اند، خواست داخل حرم شود که بر او صیحه زدند، برگشت و از طرف کوه حرا داخل شد، جبرئیل او را صیحه زد که برگرد - لعنت خدا بر تو باد - گفت: ای جبرئیل، از تو سوالی دارم بگو که امشب چه اتفاقی افتاده است؟ فرمود: ولادت محمد صلی الله علیه و آله واقع شده، گفت: از برای من در او نصیبی هست؟ فرمود: نه، گفت: در امت او بهره‌ای دارم؟ فرمود: بلی. گفت: راضی شدم.
و همچنین روایت شده که چون آن حضرت متولد شد بتهایی که در کعبه گذاشته بودند همه به رو پایین افتادند و چون شب شد ندایی از آسمان بلند گردید که: جاء الحق و زهق الباطل ان الباطل کان زهوقا.
و آن شب سراسر دنیا روشن شد و هر سنگ و کلوخی و درختی که بود، خندید و هر چه که در آسمان و زمین بود خدا را تسبیح کرد و شیطان فرار کرد و می‌گفت: بهترین امتها و بهترین خلایق و گرامی‌ترین بندگان و سرور عالمیان محمد صلی الله علیه و آله است.
و همچنین در این روز شریف در سال 83 (هشتاد و سه) ولادت امام جعفر صادق علیه السلام واقع شده است و باعث مزید فضل و شرافت این روز گردیده است. والده ماجده آن حضرت جناب ام فروه دختر قاسم بن محمد بن ابی بکر است و آن بانو از پرهیزگاران و نیکوکاران بوده و قاسم از فقهاء سبعه (هفت گانه) مدینه و از معتمدان و از افراد نزدیک به حضرت امام زین‌العابدین علیه‌السلام و سبط یزد گرد پادشاه عجم است و با جناب علی بن الحسین علیه السلام پسر خاله است. و بالجمله، این روز (هفدهم ربیعالاول) روز بسیار شریفی است و از برای آن چند عمل است.
1 - غسل، 2 - روزه و برای آن فضیلت بسیار است و روایت شده که هر که این روز را روزه بگیرد خدا ثواب روزه یک سال را برای او بنویسد و این روز یکی از آن چهار روزی است که در تمام سال به فضیلت روزه ممتاز است، 3 - زیارت حضرت رسول صلی الله علیه و آله از نزدیک یا دور، 4 - زیارت امیرالمؤمنین علیه السلام به همان زیارتی که حضرت صادق علیه السلام انجام داده، و تعلیم محمد بن مسلم فرموده است، 5 - در وقتی که روز بالا بیاید دو رکعت نماز کند در هر رکعت بعد از حمد ده مرتبه انا انزلناه و ده مرتبه توحید بخواند و بعد از سلام در مصلای خود بنشیند و این دعا را بخواند: اللهم انت حی لا تموت ...، 6 - آن‌که مسلمانان، این روز را تعظیم نمایند و تصدق و خیرات نموده و مؤمنین را مسرور کنند و به زیارت مشاهد مشرفه روند.
